Een super interessant onderwerp waar we ons momenteel in aan het verdiepen zijn bij LISS Products, is de invloed van geur op het welzijn van het paard. Ik neem jullie in deze blog mee in alles wat je moet weten over de relatie tussen geur en emoties bij paarden.
Net als bij mensen kan geur emoties en de algehele gemoedstoestand beïnvloeden. Paarden hebben een uitzonderlijk goed ontwikkeld reukvermogen, veel sterker dan dat van mensen, wat betekent dat geuren voor hen een veel grotere betekenis kunnen hebben. In deze blog gaan we dieper in op hoe geur de emoties en het welzijn van paarden kan beïnvloeden. We beantwoorden enkele veelgestelde vragen over geuren bij paarden en leggen uit waarom het belangrijk is om te begrijpen welke geuren je paard wel of niet prettig vindt.
Hebben bepaalde geuren, net als bij mensen, invloed op emoties en gesteldheid bij paarden?
Ja, geuren kunnen net als bij mensen invloed hebben op de emoties van een paard. Paarden gebruiken hun reukvermogen om hun omgeving te begrijpen, te communiceren met andere paarden en zelfs om bedreigingen te detecteren. Geuren die voor een paard vertrouwd zijn, kunnen geruststellend en kalmerend werken, terwijl onbekende geuren of geuren die geassocieerd worden met gevaar, stress of angst kunnen veroorzaken.
Er is wetenschappelijk bewijs dat geur een belangrijke rol speelt in het emotionele welzijn van paarden. Bijvoorbeeld, onderzoek heeft aangetoond dat geuren van soortgenoten of een vertrouwde omgeving kalmerende effecten kunnen hebben (Panksepp et al., 2004). Aan de andere kant kunnen stressvolle geuren – zoals de geur van onbekende dieren of een nieuwe omgeving – angst veroorzaken.
Kunnen paarden gelukkiger worden door het ruiken van een geur?
Ja, geuren kunnen bijdragen aan het geluk en welzijn van een paard. Wanneer een paard een geur ruikt die het associeert met positieve ervaringen, zoals de geur van zijn eigenaar of andere vertrouwde paarden, kan dit gevoelens van comfort en veiligheid opwekken. Dit kan met name belangrijk zijn in stressvolle situaties, zoals tijdens transport, in nieuwe omgevingen of zelfs voor wedstrijden.
Natuurlijke geuren zoals lavendel, kamille en eucalyptus staan erom bekend kalmerende effecten te hebben. Hoewel het onderzoek naar de specifieke effecten van geur op paarden nog in ontwikkeling is, blijkt uit studies bij andere dieren dat geurige planten een positieve invloed kunnen hebben op de gemoedstoestand en het gedrag (Bremmer et al., 2013). Het gebruik van bepaalde geuren kan dus bijdragen aan een rustiger en gelukkiger paard, vooral in stressvolle situaties.
Als hun reukvermogen sterker is dan dat van mensen, wanneer is een geur dan te sterk voor een paard?
Paarden hebben een reukvermogen dat tot wel 10.000 keer sterker is dan dat van mensen (Hansson & Schubert, 2013). Dit betekent dat geuren die voor ons mild of subtiel lijken, voor een paard veel sterker en overweldigender kunnen zijn. Een geur die voor ons als aangenaam wordt ervaren, kan voor een paard te intens zijn, wat kan leiden tot ongemak of stress.
Als een geur te sterk is, kan het paard symptomen vertonen zoals het schudden van zijn hoofd, het vermijden van bepaalde gebieden of zelfs verhoogde nervositeit. Het is belangrijk om geuren op een subtiele en gecontroleerde manier toe te passen, zodat ze het paard niet overweldigen. Geuren die te scherp of te kunstmatig zijn, kunnen een negatieve invloed hebben op het welzijn van het paard.
Kunnen paarden geïrriteerd raken of overweldigd worden door bepaalde geuren?
Ja, paarden kunnen geïrriteerd raken of zelfs overweldigd worden door bepaalde geuren. Zoals eerder genoemd, kan het sterke reukvermogen van een paard ervoor zorgen dat sommige geuren veel intenser voor hen zijn dan voor ons. Dit kan leiden tot stress of ongemak, vooral als de geur synthetisch of te scherp is. Kunstmatige geuren kunnen bijzonder problematisch zijn, omdat ze vaak intens en onnatuurlijk aanvoelen voor een paard.
Wanneer een paard te veel wordt blootgesteld aan een geur die het als onprettig ervaart, kan het zich gaan terugtrekken of zelfs gedragsveranderingen vertonen. Dit kan het paard onrustig maken en invloed hebben op zijn prestaties, welzijn en algehele gemoedstoestand.
Mag je geuren toepassen bij je paard vlak voor een wedstrijd, of wordt dat gezien als doping?
Geurige producten die kalmerende effecten hebben, kunnen in sommige gevallen verwarring oproepen over hun invloed op de prestaties van het paard. Het is belangrijk om te begrijpen dat het gebruik van geurige producten in de context van wedstrijden geen doping is, zolang ze geen verboden stoffen bevatten of de prestaties op een onnatuurlijke manier verbeteren.
Natuurlijke geuren die helpen om een paard te kalmeren voor een wedstrijd, kunnen juist een positief effect hebben, omdat ze helpen om het paard ontspannen te houden en eventuele stress te verminderen. Het is echter altijd goed om te controleren of een specifiek product geen ingrediënten bevat die als prestatiebevorderend of verboden worden beschouwd binnen de sport.
Kunstmatige geuren voor paarden?
Kunstmatige geurstoffen komen veel voor in commerciële producten en zijn vaak goedkoper dan natuurlijke geurstoffen. Deze geuren worden gemaakt van synthetische chemicaliën die de geur van natuurlijke stoffen nabootsen. Zo kan het lijken alsof er bijvoorbeeld ‘lavendel’ in een product zit en klinkt het als een natuurlijk product, terwijl er kunstmatige lavendel aan toegevoegd is, wat het product helemaal niet natuurlijk maakt.
Daarnaast kunnen kunstmatige geuren soms te intens, onnatuurlijk en zelfs schadelijk zijn voor zowel mensen als dieren. Paarden kunnen bijvoorbeeld allergische reacties, ademhalingsproblemen of huidirritaties ontwikkelen door langdurige blootstelling aan kunstmatige geurstoffen.
Kunstmatige geuren kunnen ook verstorend werken op de natuurlijke communicatie van paarden. Paarden gebruiken geur om informatie te verzamelen over hun omgeving, soortgenoten en potentiële bedreigingen. Kunstmatige geuren kunnen verwarring veroorzaken en het paard in een stressvolle situatie brengen. Daarom wordt steeds meer gewaardeerd dat producten die aan paarden worden aangeboden, gebaseerd zijn op natuurlijke geuren die het welzijn van het dier ondersteunen.
Zijn natuurlijke geuren beter voor paarden?
Natuurlijke geurstoffen zoals lavendel, kamille en eucalyptus bevatten de complexe aroma’s die in de natuur aanwezig zijn en hebben vaak kalmerende, rustgevende eigenschappen. Deze geuren kunnen het welzijn van het paard bevorderen door ontspanning te stimuleren en angst te verminderen. Omdat natuurlijke geuren subtieler zijn en minder chemisch aanvoelen, sluiten ze beter aan bij de zintuigen van het paard en zorgen ze voor een positieve ervaring.
Daarnaast zijn natuurlijke geurstoffen meestal veel milder en veiliger voor het paard, waardoor het risico op irritaties of overprikkeling wordt verminderd. Het gebruik van natuurlijke geuren kan dus bijdragen aan een rustiger, gelukkiger en gezonder paard.
Conclusie
Geur speelt een cruciale rol in het welzijn van paarden. Omdat paarden een sterk ontwikkeld reukvermogen hebben, kunnen geuren zowel positieve als negatieve effecten hebben op hun gemoedstoestand en gedrag. Natuurlijke geuren hebben de potentie om kalmerend en geruststellend te werken, terwijl kunstmatige geuren vaak te intens of schadelijk kunnen zijn voor de dieren.
Het is belangrijk voor paardenhouders om zorgvuldig na te denken over welke geuren ze in de omgeving van hun paard gebruiken. Door te kiezen voor natuurlijke, subtiele geuren kunnen we het welzijn van onze paarden verbeteren en hen helpen zich op hun gemak te voelen in hun omgeving.
Wij zijn momenteel druk bezig achter de schermen met het ontwikkelen van nieuwe producten, waarbij we zeker rekening willen houden met alles wat kan bijdragen aan het algemene welzijn van een paard. Geur krijgt bij ons dan ook een cruciale rol.
Bronvermeldingen:
Hansson, B. S., & Schubert, M. (2013). The Scent of Life: Chemical Senses in Animals and Humans. Cambridge University Press.
Panksepp, J., Herman, B., & Bishop, P. (2004). “The influence of sensory stimuli on emotional arousal in horses.” Animal Behaviour, 68(3), 493-500.
Bremmer, B., Houwelingen, R., & Williams, M. (2013). “Aromatherapy for horses: Essential oils in stable environments.” Journal of Equine Complementary Therapies, 8(1), 52-58.